رزین کاتیونی یا رزین سختی گیر (softener resin) چیست؟

مواد شیمیایی تصفیه آب و فاضلاب 2 نظر 21 تیر 1403 ساعت درج : 11:08

رزین های تبادل یونی ذرات جامدی هستند که می‌توانند یون‌های نامطلوب محلول در آب را حذف نمایند و خود جایگزین آن شوند.

رزین تبادل یونی دانه‌های کروی شکلی هستند که عمل تبادل یون را با آب خام انجام میدهند. نحوه کار رزین کاتیونی سختی گیر بدین صورت می‌باشد که رزین، یون های کلسیم و منیزیم آب را با یون سدیم تعویض می‌نماید.

نحوه کار رزین کاتیونی

به عبارتی دیگر رزین، یون کلسیم و منیزیم (یون‌هایی که باعث سختی آب می‌شوند) را از آب می‌گیرد و به جای آن یون سدیم را به آب میدهد و در نتیجه آب سخت تبدیل به آب نرم و بدون سختی می‌شود. رزین ها اغلب به رنگ زرد و قرمز می‌باشند.

انواع رزین

رزین ها در صنعت تصفیه آب به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند که در ذیل به شرح هر کدام میپردازیم :

1. رزین کاتیونی سختی گیر


رزین کاتیونی اغلب در دستگاه سختی گیر رزینی استفاده می‌شود. این مدل از رزین به دو دسته رزین کاتیونی قوی و رزین کاتیونی ضعیف تقسیم می‌شوند.

معروف‌ترین مدل های رزین کاتیونی سختی گیر شامل رزین کاتیونی C100e و رزین کاتیونی C100 پرولایت (purolite) (که به رزین خوراکی هم معروف می‌باشد) هستند.

  • رزین کاتیونی پرولایت purolite (انگلستان)
  • رزین کاتیونی آکوالایت Akualite (چین)
  • رزین هیدرولایت hydrolite (چین)

لازم به ذکر است احیای رزین کاتیونی با نمک طعام (NaCl) صورت می‌پذیرد.

رزین کاتیونی پرولایت

جهت دانلود کاتالوگ مشخصات رزین کاتیونی C100 و رزین کاتیونی C100e purolite بر روی لینک کلیک فرمایید.

2. رزین آنیونی


این نوع از رزین‌ها وظیفه حذف یون‌های آنیونی آب همچون سولفات، کلراید و نیترات را بر عهده دارند. معروف‌ترین مدل رزینی آنیونی، رزین آنیونی A400 پرولایت می‌باشد.

احیای رزین آنیونی با اسید و سود کاستیک صورت می‌پذیرد.

جهت دانلود کاتالوگ مشخصات رزین آنیونی A400 پرولایت بر روی لینک کلیک فرمایید.

3. رزین میکس بد (میکسبد)


این نوع از رزین ها، یون‌های آنیون و کاتیونی آب را حذف می‌نمایند. به بیان دیگر این مدل از رزین با حذف املاح آب، آب مقطر یا آب بدون یون تولید می‌نماید. از رزین میکس بد در دستگاه دیونایزر و دستگاه تولید آب مقطر استفاده می‌شود. معروف‌ترین مدل رزین میکس بد MB400 می‌باشد.

رزین آنیونی

جهت دانلود کاتالوگ مشخصات رزین میکس بد MB400 پرولایت بر روی لینک کلیک فرمایید.

مهم‌ترین تفاوت رزین آنیونی و کاتیونی

مهم‌ترین و تنها تفاوت رزین آنیونی و کاتیونی در حذف یون های مثبت و منفی از آب می‌باشد. رزین کاتیونی سختی گیر یون‌های مثبت آب مانند منیزیوم و کلسیم را از آب حذف می‌کند و رزین آنیونی به منظور حذف یون‌های منفی همچون سولفات، کلراید و نیترات کاربرد فراوانی دارد.

رزین های کاتیونی و آنیونی چه کاربردی دارد؟

دانه‌های رزین تبادل یونی همانند یک آهنربا بسیار قوی سبب جذب یون‌های مثبت و منفی از آب می‌شود. هر دانه ی زرد رنگ رزین از هزاران روزنه بسیار ریز بر روی سطح خود تشکیل شده است که با چشم قابل مشاهده نمی‌باشد. این روزنه‌ها به تبادل یافتن هر چه بهتر یون های مثبت و منفی از آب کمک می‌کند.

رزین سختی گیر

رزین های تبادل یون امروزه در صنایع بسیار مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد که در ذیل به آن ها اشاره شده است:

  • استفاده از رزین تبادل یون کاتیونی به منظور کاهش سختی آب
  • استفاده از رزین های تبادل یون جهت زلال سازی آب
  • استفاده از رزین تبادل یونی در امور داروسازی برای ساخت برخی از قرص‌ها
  • استفاده از رزین های تبادل یون در برخی صنایع غذایی

4 مورد از مهم‌ترین مزایای رزین تبادل یون در سختی گیر

رزین دستگاه سختی گیر رزینی دارای مزایای گوناگونی می‌باشد که در ادامه به آن می‌پردازیم:

  • این مدل از رزین های تبادل یون دارای یون های ناپایدار می‌باشند که همین امر سبب از بین رفتن سختی آب می‌شود.
  • رزین سختی گیر دارای قابلیت احیا می‌باشد؛ از این رو بسیار کار آمد و مقرون به صرفه است.
  • رزین سختیگیر تحت هیچ شرایطی قابلیت حل شدن در آب را ندارند.
  • رزین های تبادل یون سختی گیر دارای مقاومت بسیار بالایی می‌باشد.

بهترین زمان برای تعویض رزین سختی گیر آب

اگر آب خروجی از دستگاه سختی گیر، سختی آب را از بین نبرد و یا در طول یک شبانه روز چندین مرتبه احتیاج به احیا داشته باشد، به طور قطعی می‌توان گفت که بستر رزین دچار آسیب شده است و زمان آن رسیده که رزین تعویض گردد.

لازم به ذکر است یکی از مهم‌ترین عواملی که سبب از بین رفتن زود هنگام رزین های تبادل یون می‌شود، وجود درصد بسیار زیاد آهن در آب چاه و میزان کلر بسیار زیاد در آب های لوله کشی می‌باشد.

عمر مفید رزین سختی گیر

عمر مفید رزین به موارد بسیاری بستگی دارد که مهمترین آنها احیای منظم رزین می‌باشد. رزین های تبادل یونی در صورتی که در دمای کمتر از 8 درجه نباشند و ضربه به آن وارد نشود، دارای طول عمر متوسط 2 تا 4 سال می‌باشند.

عمر مفید رزین

قیمت رزین سختی گیر

قیمت رزین تصفیه آب ها با توجه به برند، نوع و کارایی آن متفاوت است. همچنین قیمت رزین کاتیونی سختی گیر نسبت به رزین آنیونی و رزین میکس بد پایین‌تر می‌باشد و قیمت رزین پرولایت از دیگر برندها حدود 10 درصد بالاتر می‌باشد.

رزین پرولایت

شرکت خانه آب آویژه وارد کننده و تامین کننده انواع رزین با برند پرولایت، رزین آکوالایت و رزین هیدرولایت می‌باشد. برای خرید رزین کاتیونی و انواع رزین تصفیه آب با کارشناسان فروش شرکت خانه آب تماس حاصل فرمایید.